نزول و صعود در قرآن کریم

وَٱلنَّجْمُ وَٱلشَّجَرُ يَسْجُدَانِ

و گیاه و درخت برای او سجده می‌کنند!

آیه 6 سوره الرحمن

عبارت محوری

یسجدان

بیان مطلب علمی

اعجاز علمی اشاره به تثبیت کربن (فتوسنتز) در قرآن کریم و اعجاز آیات ابتدایی سوره الرحمن از منظر علوم سیستم و پیچیدگی

گیاهان چه هستند و چه می کنند؟ ترکیباتی آلی که بر روی زمین، بروز می یابند. النجم و الشجر یسجدان.

مواد آلی عمدتا از هیدروژن، کربن، اکسیژن و نیتروژن تشکیل شده اند که همگی یا "گاز" هستند یا اکسید رایج گازی دارند.
گازها فرارند، اهل صعود اند و نه سجود.
اما اگر همین گازها، اهل ترسیب و ترتیب و تثبیت و ترکیب شوند، نامشان می شود مواد آلی. گیاهان، ابرسامانه هایی متشکل از مواد آلی هستند.

پس مهمترین صفت سامانه ای گیاهان، از این منظر اساسی، همانا "ترسیب" و "تثبیت" گازها است. امر مهمی که واضح ترین و مستقیم ترین حالت آن، در حین فرآیند فتوسنتز رخ می دهد و کربن، از فاز گازیِ CO2، در قالب قندِ گیاهی، تثبیت و ترسیب پیدا می کند.
پس اگر گازها، صعود نکنند و سجود کنند، امکان این نظم آفرینی سبز الهی، یعنی آفرينش گیاهان و اشجار و دیگر بروزیابندگان (نجم ها) در سطح زمین، ممکن است.

لذا آیات ابتدایی سوره الرحمن، به زیبایی، تمامی ضرب‌المثل های تاریخ علوم سیستم و مهندسی سیستم را به صفِ بیان کشیده است:
✅منظومه های سماوی و منظومه شمسی
✅ارگانیسم های گیاهی و زنده و بروزیابنده
✅ و السماء رفعها (مراتب پیچیدگی و لایه های مختلف در ساختمان سامانه ها)
✅ و وضع المیزان (تعادل ها و تناسبها و تبدیل کثرات سامانه ای به وحدتِ نظم نظام و منظومه و سامانه)

شاید، والله اعلم.